همزمان با مشکل بانکها و اپلیکیشنهای ایرانی با پرداخت درونبرنامهای برای انتشار اپلیکیشن در اپ استور، سروکلهٔ وب اپلیکیشن بین گفتوگوهای روزمرهٔ مردم پیدا شد.
شاید خیلیها هنوز تفاوت اپلیکیشن موبایل و وب اپلیکیشن را ندانند و بهخاطر شباهتهای زیاد، حتی آنها را یکی در نظر بگیرند!
ولی بین وب اپلیکیشن و اپلیکیشن موبایل یک دنیا فاصله است! (اغراق 😁) بیایید با هم در این مقاله تفاوتها و شباهتها را بررسی کنیم.
فهرست مطالب
Toggleوب اپلیکیشن یک برنامه (نرمافزار) تحت وب است که برای دسترسی به آن به اینترنت و همچنین مرورگر نیاز دارید. به زبان سادهتر، شما برای استفاده از امکانات وب اپلیکیشن نیاز نیست حتماً آن را روی گوشی یا کامپیوتر نصب کنید.
نمیدانم از گوگل داک، ترلو، کانوا استفاده کردید یا نه! هر ۳ وب اپلیکیشن به حساب میآیند. چند نمونه وب اپلیکیشن ایرانی معروف و آشنا برای شما هم میشود نماوا، فیلیمو و سامانه بام بانک ملی!
ولی اجازه دهید به وب اپلیکیشن پیشرو (PWA) اشاره کنم که کاربرهای موبایل – بهخصوص آیفونیها – بیشتر با آن سروکار دارند. PWA هم همان وب اپلیکیشن است، ولی با این تفاوت که بهشکلی طراحی شده است که به شما تجربهای شبیه به اپلیکیشن ارائه کند. به تصویر زیر نگاه کنید:
پس از اضافهشدن به صفحهٔ اصلی، آیکون وب اپلیکیشن پیشرو را کاربر همیشه میبیند و اگر روی آن کلیک کند، وب اپلیکیشن بام باز میشود؛ آن هم بدون نیاز به نصب! البته همچنان اپلیکیشن از طریق مرورگر اجرا میشود.
یک تفاوت اصلی آنها با وب اپلیکیشن هم امکان کار با آن بدون نیاز به اتصال به اینترنت است (بهطور محدود).
فقط چه وب اپلیکیشن و چه وب اپلیکیشن پیشرو (PWA) با وجود داشتن آیکونی شبیه به اپلیکیشن روی صفحهٔ اصلی، از یک لینک و مرورگر استفاده میکنند. بیایید دربارهٔ تفاوت اپلیکیشن موبایل و وب اپلیکیشن بیشتر صحبت کنیم.
نکته: در این مقاله بیشتر روی PWA تمرکز میکنیم که کاربران موبایل با آن سروکار دارند.
بهغیر از این مسئله که برای استفاده از اپلیکیشن باید آن را از فروشگاه اپلیکیشن مثل بازار یا اپ استور دانلود کنید، موضوع توسعه محصول است.
از آنجایی که هر اپلیکیشن باید بسته به محل اجرا (سیستم عامل) ساخته شود، ساخت آن گرانتر و سختتر است؛ بیشتر هم طول میکشد. در مقابل، وب اپلیکیشن محصولی است که از طریق مرورگر اجرا میشود و نیاز نیست چند نسخه برای چند سیستم عامل بسازیم (منبع: BuildFire). حالا بیایید از چند زاویهٔ دیگر بهغیر از هزینه، به تفاوت اپلیکیشن موبایل با وب اپلیکیشن نگاه کنیم.
اپلیکیشن موبایل را دانلود و نصب میکنید. پس از آن، دیگر به امکانات مختلف دسترسی دارید و حتی اگر اینترنت هم قطع شود، باز هم به اطلاعات و دادههای قبلی دسترسی دارید.
نکته: البته برخی اپلیکیشنها حتی با وجود نصب هم تحتوب اجرا میشوند؛ برای مثال، بعد از نصب اسنپ فود شما با ویوی وب اپلیکیشن پیشرو (PWA) طرف هستید.
نمیدانم از جیمیل چقدر استفاده میکنید؛ ولی برای استفاده از آن روی گوشی ۲ راه داریم: یکی از طریق مرورگر و یکی از طریق اپلیکیشن جیمیل.
اگر وب اپلیکیشن را ببندیم یا اینترنت قطع باشد، دیگر نمیتوانیم ایمیلهای قبلی را بررسی کنیم؛ در حالی که با داشتن اپلیکیشن، هرلحظه میتوانیم آخرین دریافتیها را بررسی کنیم.
اپلیکیشن بهطور کلی از دیتابیس (پایگاه داده) خود استفاده میکند؛ مثلاً دادهها را روی گوشی ذخیره میکند و بعد از وصلشدن کاربر به اینترنت، داده را ارسال یا بهروز میکند؛ ولی وب اپلیکیشن پیشرو در لحظه این کار را آنلاین انجام میدهد.
از طرفی، اپلیکیشن موبایل تجربهٔ بهتری زمان ارتباط با سختافزار گوشی ارائه میکند؛ منظورم زمان استفاده از لوکیشن، میکروفون، مخاطبان گوشی، دوربین، اثر انگشت، فیس آیدی و… است.
به عبارتی، مسئله عملکرد بینقص اپلیکیشن فارغ از نوع گوشی کاربر – چه از نظر سیستمعامل و چه از نظر سختافزار مثل اندازهٔ صفحه اپلیکیشن – است. از یک طرف شما مسائل فنی هر سیستمعامل را در نظر میگیرید و دیگر خیالتان راحت است که از نظر ظاهری اپلیکیشن به مشکل نمیخورد.
از طرف دیگر وب اپلیکیشن حتی PWA هم دست شما را از نظر اضافهکردن ویژگی میبندد و نمیتوانید ویژگیهای پیچیده را اضافه کنید.
مثلاً فرض کنید قرار است به کاربر کمک کنیم نزدیکترین رستورانها و کافهها را پیدا کند. در گوشیهای آیفون، اپلیکیشن میتواند از قابلیتهای آیفون مثل SIRI استفاده کند؛ مثلاً کاربر به سیری بهصورت صوتی بگوید «نزدیکترین کافه به من کجاست؟» و سریعاً به نزدیکترین کافهها دسترسی پیدا کند.
یک نمونهٔ دیگر؟ مثلاً کاربر بخواهد با کمک دوربین بفهمد گلهای آپارتمانی او سالم هستند یا نه 🙂
ولی بگذارید به یک مزیت وب اپلیکیشن پیشرو هم از نظر عملکردی نگاهی بیندازیم. اگر اپلیکیشن استاندارد نباشد و کدنویسی درستی نداشته باشد یا گوشی کاربر – چیزی که اپلیکیشن روی آن نصب است – سختافزار درستی نداشته باشد، ممکن است درست اجرا نشود!
حتی ممکن است کاربر با پیامی روبهرو شود که مجبور شود اپلیکیشن را ببندد و اصلاً استفاده از اپلیکیشن غییر ممکن شود؛ در نقطهٔ مقابل، چنین مشکلاتی در وب اپلیکیشن کمتر رخ میدهد.
همهچیز وب اپلیکیشن به سرعت اینترنت و مرورگر گره خورده است. سرعت بارگذاری و کار با اپلیکیشن موبایل بهمراتب بهدلیل عدم وابستگی به اینترنت بیشتر است. از طرفی، تصاویر و محیط اپلیکیشن هم هر سری از اول بارگذاری نمیشود!
یک تفاوت اپلیکیشن موبایل با وب اپلیکیشن هم بهروزرسانی و رفع مشکلات است که اینجا وب اپلیکیشن برتری دارد؛ چراکه فقط کافی است کاربر آن را باز و با یک دکمه صفحه را رفرش کند تا بهروزرسانی اعمال شود.
برای بهروزرسانی اپلیکیشن، کاربر حتماً باید از طریق فروشگاه اپلیکیشن، نسخهٔ جدید را نصب کند. از طرفی، حفظ و نگهداری از وب اپلیکیشن خیلی راحتتر است؛ چراکه با یک پایگاه و کد مشترک سروکار دارید.
آخرین مسئله هم مسئلهٔ امنیت است! اغلب فروشگاههای اپلیکیشن از جمله گوگل پلی، اپ استور و کافه بازار یک سری الزامات امنیتی دارند که اگر اپلیکیشن رعایت نکند، آن را تایید نمیکنند.
علاوه بر این، در صورتی که فروشگاه اپلیکیشن متوجه شود اپلیکیشن در حال سواستفاده از کاربر است، به او اخطار میدهند و حتی اپلیکیشن را از فروشگاه پاک میکنند.
با این حال، وب اپلیکیشن نیاز ندارد تایید کسی را بگیرد و مستقیماً از طریق مرورگر اجرا میشود! البته در پرانتز اشاره کنم که اغلب مرورگرها یک سری قوانین و شرایط برای خود تعریف کردند تا امنیت کاربر حفظ شود؛ این شرایط بهشکلی است که انجامدادن برخی فعالیتها ممنوع یا نیاز به دریافت مجوز است.
خب، روی کاغذ دسترسی به وب اپلیکیشن راحتتر است و کاربر فارغ از نوع گوشی، میتواند با یک کلیک به آن دسترسی داشته باشد. از طرفی، نیاز نیست حجم زیادی را برای دانلود صرف کند.
اغلب اپلیکیشنهای ایرانی هم برای حل مشکل کاربران گوشی آیفون نسخهٔ وب اپلیکیشن (پیشرو) را در اختیارشان گذاشتهاند؛ از آپ گرفته تا تپسی!
ولی یک مسئله را باید اینجا در نظر بگیرید: افزایش نصب اپلیکیشن از طریق فعالیتهایی مثل ASO یا تبلیغات در کافه بازار در دسترس نیست. کاربر وقتی به سراغ شما میآید که بهخوبی شما را بشناسد؛ مثلاً وقتی وب اپلیکیشن تپسی یا بام را نصب میکنیم که کارمان گیر باشد یا اسم آن را از طریق تبلیغاتی مثل تبلیغات بنری یا تلویزیونی بشنویم.
به زبان سادهتر، فرصتهای افزایش نصب اپلیکیشن – چه پولی و چه رایگان – را با داشتن وب اپلیکیشن از دست میدهید.
نکته: ما در ادیوری، برای وب اپلیکیشن پیشرو (PWA) هم امکان کسب درآمد از طریق نمایش تبلیغات را با API فراهم کردهایم. برای شروع، میتوانید اطلاعات خودتان را در بخش نظرات ثبت کنید تا با شما تماس بگیریم.
تجربهٔ کاربری بهتر، سرعت بالاتر و داشتن فرصتهایی برای رصد رفتار کاربر و حفظ او، باعث شده است کسبوکارهایی مثل اسنپ، دیجیکالا و طاقچه تلاش کنند تا با ترفندهایی به اپ استور برگردند! ولی آیا این یعنی حتماً باید اپلیکیشن داشته باشیم؟ خیر!
بیشک، هم من و هم شما دوست داریم از هرچیزی بهترین نسخه را داشته باشیم؛ ولی با توجه به شرایط – بهخصوص مالی – ترجیح میدهیم گزینهای را انتخاب کنیم که نیازمان را با هزینهٔ کمتر رفع کند.
مسئلهٔ اصلی در زندگی ایجاد تعادل بین هزینه و منفعت است. آیا مثلاً خرید ماشین لاکچری در این زمان برای من منفعتی دارد؟ از نظر مالی به مشکل نمیخورم؟
در کسبوکار هم همین قصه صادق است. شما اول باید ببینید چه نیازی دارید. آیا داشتن یک وب اپلیکیشن کارتان راه میاندازد یا نه؟ از طرفی، اصلاً توانایی و ظرفیت کافی برای توسعهٔ اپلیکیشن و بازاریابی پولی اپلیکیشن را دارید؟
سومین مسئله هم نیاز و تقاضای بازار هدف است. مثلاً بانکهای ایرانی خیلی وقت است که قید انتشار اپلیکیشن در اپ استور را زدهاند. بهجای آن، برای رفع مشکل این دسته از کاربران خود، ۲ مسیر پیش روی آنها گذاشتهاند:
شما باید اندازهٔ بازار هدف را در نظر بگیرید و بعد برای آن تلاش کنید. آیا نرخ بازگشت سرمایه فعالیتهای ما آنقدر است که برای آن هزینه کنیم؟ هزینههای شما شامل توسعه، بازاریابی و نگهداری از اپلیکیشن است.
در حال حاضر، کسبوکارهای ایرانی بیشتر روی توسعهٔ اپلیکیشن برای گوشیهای اندرویدی سرمایهگذاری میکنند. برای کاربران آیفونی خود هم نسخهٔ وب اپلیکیشن را آماده میکنند.
بهطور کلی، موارد زیر را برای تصمیمگیری در نظر بگیرید:
بله، اپلیکیشن موبایل از گذشته تا امروز به امنیت و تجربه کاربری عالی معروف بوده است؛ ولی وب اپلیکیشن پیشرو (PWA) به گزینهٔ خوبی برای کسبوکارهای نوپا تبدیل شده است.
آنها میتوانند خیلی سریع محصول خود را در اختیار بازار بگذارند و کارشان را شروع کنند؛ پس از آن، کمکم در صورت نیاز و تقاضا، اپلیکیشن خود را توسعه دهند.
در این مقاله تفاوت اپلیکیشن موبایل با وب اپلیکیشن (بیشتر مدل PWA) را بررسی کردیم. خوشحال میشوم نظرتان را دربارهٔ مقاله بدانم و در صورت داشتن دغدغه، با کمک کارشناسان ادیوری به آن پاسخ دهم.